Plantages

Maandag 28 augustus,

Hoe is het? Bij jullie is de vakantie al bijna voorbij. Hier is hij net begonnen en duurt nog heel september. Surinamers gaan naar Nederland en Nederlanders komen naar Suriname. Het zijn de hoogtij dagen voor de talloze reisbureautjes die reizen naar het binnenland organiseren. Ik heb het binnenland al mogen bewonderen vanuit een vliegtuigje en nog eens voor niets ook!

Zaterdag heb ik een heel leuk uitstapje op de fiets gemaakt naar de voormalige plantages buiten de stad. We zijn vanmorgen vroeg op de fiets vertrokken met vijf Nederlanders en een Surinaamse jongen. Hij studeert hier geneeskunde en we hebben hem leren kennen bij het salsadansen. Hij was onze gids vandaag. Vanmorgen zijn we eerst met een bootje de Surinamerivier overgestoken, de fietsen op de boot. Vanaf de overkant was voormalige plantage ‘Peperpot’ ongeveer een uur fietsen. Ik was van tevoren al gewaarschuwd me goed in te smeren en dat was geen slecht advies. Zoals gewoonlijk steeg de temperatuur rond twaalf uur weer ruim boven de dertig graden en de zon is gemeen fel dan. Je fiets het meest over zandwegen die alles behalve vlak zijn. Maar dat was met mijn nieuwe mountainbike natuurlijk geen probleem. Peperpot was tot 1997 nog in gebruik voor de productie van koffie. Nu is de plantage weer aan de natuur teruggegeven, maar je ziet nog koffieplanten her en der. Het was een erg mooie fietstocht over de plantage, hele mooie natuur en je zag ook wilde apen. Op deze plantage konden tweehonderd slaven tewerk worden gesteld, die na afschaffing van de slavernij werden vervangen door contractarbeiders (Indiërs en later Javanen). De plantage, die op de kaart wel mee lijkt te vallen in grootte, is als je er overheen fiets toch enorm groot. Achterop de plantage, aan de rivier, stonden de huizen van de voormalige beheerder en de voormalige arbeidershuizen, allen in zwaar verval. De fabriek waar de koffiebonen werden bewerkt voor transport stond er ook nog, helemaal vervallen. We mochten ook een kijkje nemen binnen in de fabriek, alle machines en materialen waren er nog. Alleen was de enige activiteit die je nog kon zien die van vleermuizen die de fabriek hadden overgenomen. Er is nog maar 1 plantage in heel Suriname die nog koffie produceert en dan ook alleen nog voor de binnenlandse markt. Vergane glorie, dat is wat deze plantage uitstraalde.

Vervolgens ging de tocht naar Nieuw-Amsterdam. Ander namen van dorpen of plantages hier zijn: Alkmaar, Groningen, Dordrecht, enz. Boven Nieuw-Amsterdam, ligt het fort Nieuw-Amsterdam. Dit fort ligt bij de monding van de Surinamerivier aan de oceaan en was bedoeld om de kolonie te bewaken tegen overname door een ander land. Het fort stelt niet zo veel meer voor: wat gebouwen en een paar kanonnen met een aarden wal eromheen. Vandaar gingen we met een bootje weer terug naar de kant van de stad. We kwamen uit in Noord-Paramaribo, waar de rijken een plekje hebben gekozen langs de Surinamerivier. Enorme huizen met zwembaden. Wat dat betreft is Suriname geen uitzondering op de ander Zuid-Amerikaanse landen. De kloof tussen rijk en arm is hier ook enorm groot.

Ik vond het wel bijzonder, omdat ik nu pas echt besef dat de geschiedenis van Suriname voor een groot deel door Nederland is bepaald. Suriname heeft op een paar indianen na eigenlijk geen oorspronkelijke inwoners. De inwoners van nu zijn de laatste vijfhonderd jaar van over de hele wereld op een of andere manier, merendeel door ons, in Suriname terecht gekomen. Het land vormt van nature geen eenheid. Een couplet van het Surinaamse volkslied gaat dan ook als volgt:

Sta op landgenoten, sta op! Suriname roept ons. Hoe wij hier ook samen kwamen, Wij moeten het land in orde maken.

Toch merk ik dat Surinamers wel trots zijn op hun jonge land, terwijl ze gelijk zullen erkennen dat er nog veel gedaan moet worden. Vaak gaat de eigen bevolkingsgroep nog voor op de andere. Meer dan de helft van de Surinamers werkt voor de overheid in baantjes die ze zelf in stand houden. De regering durft dit probleem van verkapte werkloosheid al jarenlang niet aan te pakken. Er bestaat geen minimumloon in Suriname, waardoor uitbuiting van ongeschoold werk op grote schaal voorkomt. Er is een schaduweconomie ontstaan, waarin geen belasting betaald meer wordt. Om maar een paar problemen te noemen.